In de tweede editie van de Allegro Medical College Tour nam Prof. Dr. Theo Wiggers ons mee op een reis door de tijd van zijn vakgebied chirurgie, specialisatie tumoren in dikke darm en endeldarm. Dr. Theo Wiggers is oncologisch chirurg en is lange tijd hoofd heelkunde in het UMC Groningen geweest. Nu is hij mede oprichter van Incision: een bedrijf gericht op het opleiden van chirurgen door middel van e-learning. Hij heeft veel affiniteit met informatietechnologie en kennis van de structurering van het EPD.

De werkdag van een chirurg

Theo vertelt ons over zijn gemiddelde werkdag. Als afdelingshoofd had hij een managementtaak, een zorgtaak, een opleidingstaak en een researchtaak. Daardoor was zijn week ontzettend divers. Het begin van de dag startte altijd met een overdrachtsmoment. In Groningen was daar ook een opleidingsmoment aan gekoppeld onder het motto ‘vroeg uit de veren om snel wat te leren’. Vervolgens ging hij naar de OK, of naar de polikamer, of naar een afspraak met de manager. Soms pakte hij een trein of vliegtuig naar een congres om daar te spreken.

De afstemming met andere professionals binnen zijn vakgebied is ontzettend belangrijk. Binnen de afdeling oncologie is multidisciplinair overleg altijd een belangrijk onderdeel geweest. Dit vond plaats met pathologen, radiologen, nucleair geneeskundigen, radiotherapeuten, medische oncologen en ondersteuning zoals sociaal verpleegkundigen. Niet heel formeel, maar wel met strakke tijdsplanning omdat er veel patiënten besproken moesten worden.

Hedendaagse techniek

Binnen het vak chirurgie is de afgelopen jaren veel veranderd. Vanuit het publiek werd gevraagd waar Theo het meest sceptisch over was in het verleden. Hij vertelt ons dat elke open chirurg vroeger sceptisch was over de rol van de laproscopie en de robot, maar ook over de rol van diagnostiek zoals de echo: “Als je nu ziet wat die MRI en CT-scan allemaal kunnen, ik had nooit durven voorspellen dat dat zo’n enorme impact zou hebben op het vak.”

Theo vertelt dat hedendaagse operaties steeds meer worden uitgevoerd met behulp van robots. In 2050 zal er volgens hem alleen nog maar met robots worden geopereerd. Dit biedt ook kansen voor operaties op afstand. Een goede ontwikkeling voor de veiligheid, vindt Theo, want een robot wordt niet moe; een mens wel.

Een robot wordt niet moe, een mens wel.

Meer transparantie

Door de jaren heen is de zorg mede verbeterd door transparantie in het werk, ook onder chirurgen. De introductie van audits bij de Dutch Institute for Clinical Auditing (DICA) heeft er volgens Theo voor gezorgd dat chirurgen bij elkaar kijken en overleggen, wat een flinke verbetering van de keten heeft opgeleverd. Alle chirurgen in Nederland doen mee, omdat dit door de IGJ verplicht is gemaakt.

Deze transparantie moet volgens Theo worden voortgezet in de vaardigheden van de hedendaagse chirurg. Vroeger was het ‘eens een meester, altijd een meester’, waarin de chirurgen een hiërarchische positie hadden. In de toekomst moet je als chirurg ook kunnen laten zien dat je je vaardigheden behoudt: “Deze transparantie kunnen we alleen bereiken als we een permanente evaluatie hebben van ons functioneren; dat is niet alleen tijdens de opleiding maar ook daarna. Dit zal heel snel gaan komen door het gebruik van de robot. In de toekomst zullen we veel operaties van elkaar bekijken en beoordelen, maar op dit moment is dat nog niet zo.”

Opleiding en scholing

Met de intentie om het open opereren vast te leggen heeft Theo het bedrijf ‘Incision’ opgericht. Incision biedt films van ingrepen en het menselijk lichaam, maar ook live films om slim te kunnen opleiden. De academy is niet alleen voor Nederland, maar ook voor Afrika, waar het soms moeilijker is om vaardigheden voor bepaalde ingrepen bij te houden.

Binnen het bedrijf wordt ook aandacht besteed aan de transparantie van de vaardigheden van de chirurg: “De beelden van de film worden in stappen gemaakt, waardoor je goed kan toetsen of je de handelingen nog juist kan verrichten via een curve. Wanneer die curve naar beneden gaat, is er een probleem dat opgelost moet worden. Dat kan zijn door bijscholing, maar ook door te stoppen als chirurg. De chirurg van de toekomst is de chirurg die transparant is.”

Voor vragen over deze tweede editie van Allegro Medical College Tour, neem contact op met ons via Toer Schaffer (t.schaffer@allegromedical.nl).